Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 không chỉ là dịp để ngành Giáo dục tôn vinh những người hoạt động trong ngành, học trò thể hiện lòng thành kính “tôn sư trọng đạo” mà còn là dịp để xã hội tôn kính, tri ân những người đã, đang gắn bó với nghề dạy học – “Nghề cao quý nhất trong các nghề cao quý, nghề sáng tạo nhất trong các nghề sáng tạo”.
Nghề cao quý, thiêng liêng
Người thầy – mọi thời đại đều xác định là một nghề cao quý, thiêng liêng bởi đối tượng lao động của người thầy chính là nhân cách, tâm hồn, thể chất con người. Phương pháp lao động của người thầy là nêu gương, cảm hoá học sinh bằng tư tưởng, tình cảm và vốn tri thức hiểu biết của mình… để tạo ra “sản phẩm” đặc biệt là những con người theo đúng nghĩa “có tâm, có tầm và có tài”.
Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nhiều lần khẳng định tầm quan trọng chiến lược của công tác giáo dục, đào tạo là phương sách chăm lo lợi ích trăm năm, lâu bền của quốc gia dân tộc. Ngay từ những ngày đầu thành lập nước và trong những năm tháng chiến tranh ác liệt, Đảng và Chính phủ vẫn lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng một nền giáo dục tiên tiến. Đội ngũ nhà giáo Việt Nam đã tích cực tham gia vào sự nghiệp cách mạng như những chiến sĩ trên mặt trận giáo dục, đào tạo các thế hệ con người mới xã hội chủ nghĩa, góp phần xứng đáng vào thắng lợi của các cuộc kháng chiến của dân tộc và công cuộc xây dựng đất nước từng bước tiến lên theo con đường định hướng xã hội chủ nghĩa.
Một dân tộc không thể đứng vững nếu không có nền tảng tri thức. Một xã hội khó có thể tồn tại và phát triển nếu không có những người thầy – những người “chở đạo”, “trồng người”, ươm mầm tri thức. Vì vậy, “tôn sư trọng đạo”, truyền thống hiếu học đã trở thành một trong những nét đẹp nhất của văn hóa Việt, là thước đo phẩm chất nhân bản của dân tộc, thước đo giá trị đạo đức của mỗi con người. Nét đẹp ấy được kết tinh, hun đúc từ trong lịch sử hàng ngàn năm của dân tộc và vẫn tiếp tục được tiếp nối từ thế hệ này qua thế hệ khác.
Với truyền thống “tôn sư trọng đạo” của dân tộc, ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 hàng năm trở thành ngày lễ quan trọng không chỉ với những người làm công tác giáo dục mà còn là dịp để các thế hệ học trò cũng như toàn xã hội tri ân các thế hệ thầy, cô giáo. Trải qua mấy nghìn năm lịch sử, nhân cách và trí tuệ của các thế hệ nhà giáo đã kết tinh thành Đạo “làm thầy” rạng ngời trong dòng chảy văn hóa Việt Nam. Còn sáng mãi trong tâm thức dân tộc hình ảnh những nhà giáo mẫu mực như Chu Văn An, Nguyễn Đình Chiểu và người thầy, người lãnh tụ vĩ đại Hồ Chí Minh. Lịch sử cũng in đậm dấu ấn của những nhà giáo Thủ đô làm theo lời Bác, trở thành những chiến sĩ không chỉ mặt trận giáo dục, văn hóa, tư tưởng mà còn trên chiến tuyến đầy hy sinh gian khổ vì độc lập tự do của Tổ quốc.
Tri ân người “lái đò” thầm lặng
Kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam năm nay, ở Hà Nội, đã có nhiều hoạt động ý nghĩa, thiết thực được tổ chức để tri ân các thầy cô giáo. Theo đó, nhằm chia sẻ khó khăn với các nhà giáo có hoàn cảnh khó khăn, mắc bệnh nan y, hiểm nghèo, Sở Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Hà Nội cùng Công đoàn ngành Giáo dục Hà Nội đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc quan tâm, chăm lo đời sống vật chất và tinh thần cho cán bộ, giáo viên, nhân viên trong toàn ngành, đặc biệt là cán bộ, giáo viên, nhân viên có hoàn cảnh khó khăn.
Các Phòng GD&ĐT quận, huyện, thị xã, các cấp Công đoàn cơ sở và các nhà trường cũng tổ chức thăm hỏi, tri ân các nhà giáo đã nghỉ chế độ. Ủy ban nhân dân các quận, huyện, thị xã tổ chức Hội nghị biểu dương, khen thưởng các điển hình tiên tiến, nhà giáo mẫu mực tiêu biểu năm 2024 và có nhiều hoạt động có ý nghĩa nhằm ghi nhận, tôn vinh sự nỗ lực, những đóng góp tích cực của đội ngũ giáo viên cho sự nghiệp GD&ĐT của Thủ đô.
Trước đó, ngày 12/11, Sở GD&ĐT Hà Nội đã long trọng tổ chức Lễ kỷ niệm 70 năm thành lập ngành GD&ĐT Thủ đô (1954 – 2024) và 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11/1982 – 20/11/2024). Theo Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương, thời gian qua, sự nghiệp GD&ĐT Thủ đô đã có nhiều khởi sắc với những kết quả đạt được toàn diện ở các cấp học, ngành học. Quy mô giáo dục tiếp tục phát triển. Học sinh Hà Nội đã khẳng định vị trí dẫn đầu cả nước trong các kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, quốc tế. Công tác giáo dục thẩm mỹ, đạo đức, lối sống, văn hóa ứng xử trong môi trường giáo dục, xây dựng trường học hạnh phúc được quan tâm…
“Những thành tích, vinh dự đó có phần đóng góp công sức rất lớn của các thế hệ thầy cô giáo đã và đang miệt mài, thầm lặng, cống hiến cho sự nghiệp “trồng người”, góp phần tạo dựng nên những truyền thống tốt đẹp; phát huy và trao truyền lại cho thế hệ trẻ những tinh hoa văn hoá của nhân loại và của dân tộc mình; là cầu nối giữa quá khứ với hiện tại, tương lai, góp phần hun đúc nên tâm hồn Việt Nam qua các thời đại. Chính các nhà giáo đã tạo dựng nền móng thành công của các thế hệ học trò, đặt dấu ấn quan trọng, góp phần vào sự thành công của công cuộc đổi mới giáo dục”, Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội Trần Thế Cương khẳng định.
Cách đây hàng trăm năm, J.A.Cômenxki – nhà giáo dục vĩ đại của dân tộc Séc và của thế giới – đã gọi người giáo viên là người “chuyển giao ngọn đuốc của nền văn minh”, “sợi dây chuyền giữa các thế hệ” và coi chức vụ mà xã hội trao cho người giáo viên là chức vụ quang vinh mà dưới ánh mặt trời này không có chức vụ nào ưu việt cho bằng.
Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng đã từng nói “Nghề nhà giáo là nghề cao quý nhất trong những nghề cao quý, sáng tạo nhất trong những nghề sáng tạo”. Nhân kỷ niệm 42 năm Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 (20/11/1982 – 20/11/2024), kính chúc các thầy cô giáo sức khỏe, hạnh phúc và thành công; tiếp tục hoàn thành xuất sắc sứ mệnh vẻ vang của mình, đó là sự nghiệp trồng người như lời di huấn của Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu.
Thảo Phạm