Còn nhiều ý kiến khác nhau với việc cấm nồng độ cồn tuyệt đối khi lái xe

Tại phiên họp, Quốc hội nghe Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội Lê Tấn Tới trình bày Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ. Sau khi Quốc hội thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ, cơ quan trình và cơ quan chủ trì thẩm tra phối hợp giải trình, làm rõ một số vấn đề đại biểu Quốc hội nêu.

Thường trực UBQPAN cho biết đã có văn bản đề nghị Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội về các chính sách mới, các vấn đề lớn còn nhiều ý kiến khác nhau. Chính phủ đã có Báo cáo số 104/BC-CP ngày 14/3/2024 báo cáo tiếp thu, chỉnh lý một số nội dung lớn trong dự án Luật, Báo cáo đánh giá tác động của chính sách mới trong dự án Luật TTATGTĐB; Bộ Công an đã có Báo cáo số 567/BC-BCA-C08 ngày 22/3/2024 kết quả thực hiện Nghị quyết số 73/2022/QH15 của Quốc hội về thí điểm đấu giá biển số xe ô tô.

Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội tại Kỳ họp thứ 6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo Thường trực Ủy ban Quốc phòng và An ninh (UBQPAN) phối hợp với Cơ quan soạn thảo, các cơ quan của Quốc hội và các cơ quan hữu quan nghiên cứu, giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật và xây dựng dự thảo Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý. Chính phủ đã chỉ đạo, Bộ Công an, Bộ Y tế đã nghiêm túc các yêu cầu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các ĐBQH, tổ chức hội thảo khoa học về “Tác hại của rượu, bia đối với người tham gia giao thông đường bộ”.

Bổ sung các quy định về nồng độ cồn khi lái xe

Đi vào các vấn đề cụ thể của dự thảo Luật, đại biểu Nguyễn Quang Huân (tỉnh Bình Dương) đề nghị bổ sung thêm các cơ sở thuyết phục về quy định nồng độ cồn khi lái xe.

Theo đại biểu, khi luật được thông qua sẽ đóng vai trò quan trọng trong xây dựng văn hóa, văn minh giao thông, đồng thời giúp cho lực lượng CAND thực hiện tốt hơn nữa vai trò đảm bảo trật tự trị an, góp phần giúp cho người dân và doanh nghiệp yên tâm sản xuất, kinh doanh.

Quan tâm đến quy định nồng độ cồn khi lái xe trong dự thảo Luật lần này, đại biểu Nguyễn Quang Huân nêu rõ, tại Kỳ họp thứ 6 trong phiên thảo luận tổ, đại biểu đã đề nghị không nên quy định cứng nồng độ cồn bằng 0 khi lái xe vì cho rằng, chúng ta nên quy định cùng xu hướng của các nước trên thế giới và việc lực lượng cảnh sát giao thông theo dõi mức vượt 0 hoặc là vượt ngưỡng 0,025 mg/lít khí thở, hoặc thậm chí có thể áp dụng trắc nghiệm bằng công nghệ số để kiểm tra sự tỉnh táo của người tham gia giao thông có nồng độ cồn trước khi xử phạt.

Trong đợt tiếp xúc cử tri tại Kỳ họp thứ 7 và trước Kỳ họp thứ 7, đại biểu cho biết, có cử tri nêu ý kiến kiến nghị tiếp tục giữ quy định nồng độ cồn bằng 0 như hiện nay để đảm bảo an toàn giao thông. Nhưng cũng có ý kiến cho rằng cấm như vậy thì quá chặt.

Theo đại biểu Nguyễn Quang Huân, trong số các đại biểu Quốc hội vẫn còn 2 luồng ý kiến khác nhau về vấn đề này. Vì vậy, đại biểu Nguyễn Quang Huân đề nghị Ban soạn thảo bổ sung thêm các cơ sở thuyết phục để Quốc hội quyết định sao cho Luật thông qua sẽ thấu tình đạt lý, đáp ứng được nguyện vọng của đa số nhân dân.

Quan tâm tới quy định cấm hành vi điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn, đại biểu Trần Khánh Thu (tỉnh Thái Bình) phân tích, trong hồ sơ trình tại kỳ họp đã có báo cáo đánh giá tác động, kết quả điều tra xã hội học và bổ sung số liệu minh chứng cũng như kinh nghiệm quốc tế để đề xuất phương án tiếp tục kế thừa quy định của Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia là cấm người điều khiển phương tiện có nồng độ cồn khi tham gia giao thông. 

Thống nhất với quy định này, tuy nhiên, đại biểu đề nghị giao Bộ Y tế ban hành quy trình kỹ thuật định lượng ethanol máu, có quy định cụ thể về diễn giải kết quả và giá trị tham chiếu đối với những trường hợp tham gia giao thông cần định lượng nồng độ cồn. Trong nhận định kết quả, cần có quy định đối với trường hợp dưới ngưỡng phát hiện của máy xét nghiệm nhưng cao hơn 0 để phân biệt các trường hợp bình thường không uống rượu vẫn có nồng độ cồn trong máu. 

Đại biểu lo ngại bị xử lý sai khi có nồng độ cồn nội sinh

Bày tỏ cơ bản nhất trí với dự thảo Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ trình Kỳ họp, đại biểu Trần Văn Tuấn (tỉnh Bắc Giang) quan tâm, trao đổi thêm về Khoản 2, Điều 10, quy định nghiêm cấm hành vi “Điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn”, bởi đây cũng là quy định còn có những ý kiến khác nhau.

Đại biểu cơ bản nhất trí với quy định trên, nhằm mục đích phòng ngừa, làm giảm tai nạn giao thông, giảm những rủi ro, thiệt hại tiềm tàng do việc sử dụng rượu, bia gây ra đối với tính mạng, sức khỏe, tài sản của chính người điều khiển, người tham gia giao thông, làm ảnh hưởng đến cuộc sống của các gia đình và toàn xã hội.

Tuy nhiên, quy định cấm nêu trên đã thực sự đầy đủ, chặt chẽ hay chưa, liệu có dẫn đến việc có trường hợp bị xử lý oan sai hay không, nhất là đối với người điều khiển phương tiện tham giao thông đường bộ mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn nội sinh?

Đại biểu Phạm Văn Hòa (tỉnh Đồng Tháp) nhất trí với quan điểm đã lái xe, không uống rượu bia. Tuy nhiên, theo đại biểu trên thế giới chỉ có 23 quốc gia (trong đó có Việt Nam) quy định nồng độ cồn trong hơi thở bằng 0 khi tham gia giao thông. 

Trong khi đó phần lớn các quốc gia cấm nồng độ cồn là quốc gia hồi giáo. Hơn nữa, theo phân tích của đại biểu Tạ Văn Hạ, 90% tai nạn giao thông xảy ra do ý thức, nhận thức của con người. Tại Việt Nam, thu nhập của nhiều người dân Việt Nam không đủ điều kiện để thuê xe dịch vụ, đây cũng là ý kiến của nhiều cử tri gửi gắm đại biểu Quốc hội tại các cuộc tiếp xúc cử tri vừa qua.

Ở một góc nhìn khác, đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương (tỉnh Quảng Ngãi) cho rằng, việc quy định cấm tuyệt đối nồng độ cồn sẽ khả thi hơn so với quy định cho phép nồng độ cồn ở ngưỡng nhất định. Với quy định cấm tuyệt đối nồng độ cồn thì người dân không uống rượu bia trước khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông. 

Nếu quy định có ngưỡng nhất định thì người dân khó xác định uống bao nhiêu, nhất là khi uống vào khó làm chủ bản thân và bị vượt ngưỡng. Hơn nữa quy định này đã dần đi vào cuộc sống, nhiều người dân đã từng bước hình thành thói quen “đã uống rượu bia thì không lái xe”. Do vậy đại biểu bày tỏ thống nhất với quy định của dự thảo Luật.

Lê Sơn