Theo Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Hà Nội Nguyễn Minh Tấn, trên địa bàn Thành phố xuất hiện tình trạng người tham giá đấu giá không có nhu cầu để ở, đấu giá nhằm mục đích kinh doanh đầu cơ; tình trạng trả giá cao hơn giá thị trường để trúng đấu giá sau đó không nộp tiền trúng đấu giá (bỏ cọc), nhằm mục đích “làm giá”, “thổi giá” gây nhiễu loạn giá thị trường.
Vừa qua, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Tấn thông tin về những phán ánh của dư luận cho rằng 2 cuộc đấu giá đất tại huyện Thanh Oai và Hoài Đức có dấu hiệu “bất bình thường”.
Chấn chỉnh công tác đấu giá quyền sử dụng đất
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Tấn cho hay, ngày 10/8/2024, Ủy ban nhân dân (UBND) huyện Thanh Oai (Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Thanh Oai) đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng 68 thửa đất tại thôn Thanh Thần, xã Thanh Cao, huyện Thanh Oai với tổng diện tích 5.595,1m; giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất là từ 8,667 triệu đồng/m2 đến 12,575 triệu đồng/m2; giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất từ khoảng 51,886 triệu đồng/m2.
Ngày 19/8/2024, UBND huyện Hoài Đức (Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Hoài Đức) đã tổ chức đấu giá quyền sử dụng 19 thửa đất tại xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức với tổng diện tích 1.799,48m2; giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất là 7,3 triệu đồng/m2; giá trúng đấu giá quyền sử dụng đất từ 91,3 triệu đồng/m2 đến 133,3 triệu đồng/m2.
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Tấn cũng cho biết, trước hiện tượng nói trên, Thủ tướng Chính phủ đã có Công điện số 82/CĐ-TTg ngày 21/8/2024 về việc kịp thời chấn chỉnh công tác đấu giá quyền sử dụng đất, trong đó yêu cầu Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan, đơn vị rà soát công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn đảm bảo đúng quy định của pháp luật, công khai, minh bạch; kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vị phạm quy định trong luật đấu giá quyền sử dụng đất, ngăn chặn hành vi lợi dụng đấu giá quyên sử dụng đất để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.
Văn phòng Chính phủ có Văn bản số 6001/VPCP-NN ngày 22/8/2024 thông báo ý kiến chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà về việc yêu cầu UBND thành phố Hà Nội chỉ đạo các cơ quan chức năng kiểm tra, đánh giá toàn diện việc tổ chức thực hiện các phiên đấu giá tại huyện Thanh Oai và Hoài Đức, làm rõ những tồn tại, hạn chế, xác định nguyên nhân chủ quan, khách quan, đề xuất các giải pháp, biện pháp điều tiết thị trường; xử lý nghiêm các hành vi thổi giá, thao túng giá đất (nếu có).
UBND Thành phố đã có các Văn bản số 2771/UBND-TNMT ngày 21/8/2024, số 2781/UBND-TNMT ngày 22/8/2024; Văn phòng UBND Thành phố có Văn bản số 10527/VP-TNMT ngày 27/8/2024 về việc giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì cùng các cơ quan liên quan kiếm tra toàn diện việc đấu giá quyền sử dụng đất tại các huyện Thanh Oai, Hoài Đức trong thời gian vừa qua theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà tại Công điện số 82/CĐ-TTg ngày 21/8/2024 và Văn bản số 6001/VPCP-NN ngày 22/8/2024 nêu trên.
Qua rà soát tại 2 địa bàn, Thành phố xác định có 3 tồn tại: Thứ nhất là về bảng giá đất. Theo đó trên địa bàn Thành phố đang áp dụng Bảng giá đất theo Quyết định số 30/2019/QĐ-UBND ngày 31/12/2019 của UBND Thành phố (áp dụng từ ngày 1/1/2020 đến ngày 31/12/2024); Quyết định số 20/2023/QĐ-UBND ngày 7/9/2023 của UBND Thành phố về sửa đổi, bổ sung, điều chỉnh Quyết định số 30/2019/QĐ-UBND ngày 31/12/2019 của UBND Thành phố;
Việc xây dựng, cập nhật, điều chỉnh Bảng giá đất trước Luật Đất đai 2024 được căn cứ theo Khung giá đất của Chính phủ quy định, dẫn đến có sự chênh lệch giữa giá đất do UBND Thành phố quy định và giá đất giao dịch, chuyển nhượng trên thị trường. Theo quy định của Luật Đất đai 2024, việc điều chỉnh Bảng giá đất được thực hiện theo trình tự, thủ tục quy định tại Nghị định số 71/2024/NĐ-CP ngày 27/6/2024 của Chính phủ.
“Hiện tại, Sở Tài nguyên và Môi trường đang chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan tập trung triển khai xây dựng điều chỉnh Bảng giá đất theo quy định. Do đó, chưa thể cập nhật ngay Bảng giá đất sát với giá đất thực tế trên thị trường”, Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Tấn nói.
Thứ hai, trên địa bàn Thành phố xuất hiện tình trạng người tham giá đấu giá không có nhu cầu để ở, đấu giá nhằm mục đích kinh doanh “đầu cơ”; tình trạng trả giá cao hơn giá thị trường để trúng đấu giá sau đó không nộp tiền trúng đấu giá (bỏ cọc), nhằm mục đích làm giá”, “thổi giá” gây nhiễu loạn giá thị trường vẫn chưa được kiểm soát triệt để.
Thứ ba, trên địa bàn Thành phố xuất hiện tình trạng người tham giá đấu giá những ô nhỏ, lẻ không có nhu cầu để ở, đấu giá nhằm mục đích kinh doanh “đầu cơ” dẫn đến phức tạp trong quản lý.
Truất quyền đấu giá nếu phát hiện vi phạm
Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Nguyễn Minh Tấn cho hay, với những tồn tại trên, UBND Thành phố đã có văn bản chỉ đạo các sở ngành có biện pháp cụ thể. Trong đó tiếp tục hoàn thiện quy định về đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn Thành phố, trong đó hạn chế việc tổ chức đấu giá để giao đất cho cá nhân tự xây dựng nhà ở; ưu tiên việc đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất cho đối tượng là tổ chức để thực hiện dự án đầu tư, đảm bảo lựa chọn được chủ đầu tư có đủ năng lực thực hiện dự án đầu tư theo quy định, góp phần nâng cao hiệu quả sử dụng đất.
Sở Tài nguyên và Môi trường căn cứ quy định của pháp luật đất đai hiện hành tiếp tục chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan đẩy nhanh tiến độ thực hiện cập nhật, điều chỉnh Bảng giá đất, trình UBND Thành phố quyết định điều chỉnh Bảng giá đất theo quy định; kịp thời cập nhật, phối hợp, hướng dẫn UBND cấp huyện tháo gỡ khó khăn vướng mắc trong quá trình thực hiện công tác xác định giá đất.
Về triển khai, tổ chức đấu giá phải công khai, minh bạch trong việc cung cấp thông tin về các phiên đấu giá trên hệ thống thông tin của Trung ương, Thành phố và địa phương theo quy định; UBND các quận, huyện, thị xã tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất để giao đất có thu tiền sử dụng đất và cho thuê đất đúng trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật hiện hành; xem xét việc quy định bước giá, hình thức đấu giá (đấu nhiều vòng bắt buộc) đảm bảo tính cạnh tranh và sát giá thị trường.
UBND các quận, huyện, thị xã thực hiện nghiêm việc cử đại diện tham dự, giám sát việc thực hiện phiên đấu giá (theo quy định tại khoản 2 Điều 11 Thông tư Liên tịch số 14/2015/TTLT-BTNMT-BTP ngày 4/4/2015); truất quyền tham dự cuộc đấu giá của người tham gia đấu giá vi phạm các hành vi bị nghiêm cấm quy định tại khoản 5 Điều 9 Luật Đấu giá tài sản; dừng phiên đấu giá khi phát hiện có hành vi thông đồng, dìm giá, gây rối, mất trật tự tại cuộc đấu giá hoặc hành vi bất thường khác theo quy định.
Công an Thành phố xem xét các biện pháp nghiệp vụ để kịp thời phát hiện vi phạm trong công tác đấu giá quyền sử dụng đất; hướng dẫn UBND các quận, huyện, thị xã có biện pháp ngăn chặn các trường hợp vi phạm quy định đấu giá không được tiếp tục tham gia đấu giá; đề xuất giải pháp ngăn chặn hoặc hạn chế việc tiếp tục tham gia đấu giá đối với các trường hợp đã từng tham gia đấu giá, trả giá cao “bất thường” để trúng đấu giá nhưng không nộp tiền trúng đấu giá theo quy định.
UBND cấp huyện lập danh sách các trường hợp trả giá cao hơn thị trường để trúng đấu giá nhưng không nộp tiền trúng đấu giá theo quy định gây nhiễu loạn thị trường, công bố danh sách công khai trên trang thông tin…