Phải ‘thông về tư tưởng’ chuyển đổi số, chuyển đổi xanh

Phát biểu tại Diễn đàn Cấp cao Chuyển đổi số Việt Nam-châu Á 2024 diễn ra tại Hà Nội chiều ngày 28/5, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nêu rõ, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh-phát triển kinh tế số, hướng tới phát triển bền vững là xu thế tất yếu của cả thế giới chứ không riêng của Việt Nam và đây có lẽ là con đường ngắn nhất, rẻ nhất để Việt Nam hướng tới một tương lai ngày càng tươi sáng.

Với tố chất thông minh, chịu thương chịu khó, sẵn sàng và nhanh chóng tiếp cận cái mới của người Việt Nam, Phó Thủ tướng cho rằng đây là lợi thế của Việt Nam.

Chuyển đổi số đã được đề cập trong Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ 13, Nghị quyết 52-NQ/TW về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030.

Đối với chuyển đổi xanh, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành các chiến lược, quy hoạch, kế hoạch về chuyển đổi xanh như Kế hoạch hành động về tăng trưởng xanh; Chương trình hành động về chuyển đổi năng lượng xanh, giảm phát thải…

Phó Thủ tướng đánh giá trong thời gian qua, chuyển đổi số đã đạt được những kết quả quan trọng bước đầu, giúp chúng ta tự tin hơn, hào ứng hơn, và cũng nhận được sự hưởng ứng của toàn xã hội.

Chuyển đổi số được thực hiện trong tất cả các lĩnh vực, từ tư pháp, nông nghiệp, ngân hàng….; có sự đầu tư khá mạnh mẽ và nhanh chóng cho hạ tầng số (81,7% hộ gia đình sử dụng cáp quang Internet băng rộng và 100% xã, phường, thị trấn kết nối Internet cáp quang).

Doanh nghiệp Việt Nam trong lĩnh vực này có bước phát triển mạnh mẽ, trong đó FPT có sự khởi đầu ngoạn mục và ngày càng có vị thế cao hơn, tốt hơn trong cuộc cạnh tranh chung của khu vực.

Doanh thu của lĩnh vực công nghệ thông tin đạt 142 tỷ USD. Nhiều doanh nghiệp Việt Nam đã ký thỏa thuận đầu tư với các tập đoàn lớn trong sản xuất chíp, vi mạch bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, ô tô điện.

Thay mặt lãnh đạo Chính phủ, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang ghi nhận, biểu dương nỗ lực của cả hệ thống chính trị, đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam trong chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, phát triển kinh tế số, góp phần quan trọng vào quá trình phát triển nhanh, bền vững của đất nước.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng thẳng thắn nhìn nhận những tồn tại, hạn chế như không phải ai cũng quan tâm đến chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kể cả những người có trách nhiệm và không phải ai cũng thích sự minh bạch nên muốn làm theo cách truyền thống.

Bên cạnh đó, cơ chế, chính sách, thể chế thực sự chưa tạo ra một “đường băng” để cho mọi việc cất cánh; hạ tầng số, nền tảng cho tăng trưởng xanh có sự phát triển nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu; nguồn lực chưa thực sự được ưu tiên và chưa được ứng xử như là một lĩnh vực tiên phong; còn có những chỉ số còn thấp trên bảng xếp hạng thế giới, Phó Thủ tướng thẳng thắn nhìn nhận.

Trong bối cảnh đó, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang nhấn mạnh sự cần thiết phải có sự nhìn nhận đúng mức, đúng mực về chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, trước hết là để “thông về tư tưởng”, từ đó mới tự tin làm, để dám dấn thân bởi nếu không dấn thân thì khó có kết quả.

Kế đến, Phó Thủ tướng cho rằng cần chú trọng đầu tư hạ tầng số, đặc biệt là những lĩnh vực, khu vực có nhu cầu và có tác động lan tỏa đến sự phát triển và phải được thực hiện theo thứ tự ưu tiên vì nguồn lực ngân sách không đủ làm tất cả mọi việc, có thể dùng để làm vốn mồi, đồng thời phải phải huy động nguồn lực ngoài ngân sách.

Về đào tạo nhân lực, Phó Thủ tướng chia sẻ quan tâm lớn nhất của nhà đầu tư nước ngoài hiện nay là khả năng thu hút nguồn lao động, nhất là nguồn lao động chất lượng cao, điển hình là TP. Hải Phòng luôn duy trì khá tốt mức thu hút FDI trong những năm gần đây vì sở hữu nguồn nhân lực dồi dào.

Đối với mục tiêu đào tạo 50.000 kỹ sư chíp, bán dẫn đến năm 2030, Việt Nam đang triển khai theo hướng gắn lý thuyết với thực hành thông qua kêu gọi sự tham gia của các doanh nghiệp lớn như Intel, Samsung, LG.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh đào tạo phải gắn với thực hành và giải quyết việc làm, nhất là trong bối cảnh phát triển nhanh chóng của khoa học, công nghệ và chuyển đổi số, cho nên lý tưởng nhất là học ngay trong xưởng hoặc bố trí nơi đào tạo gần cơ sở sản xuất.

Phó Thủ tướng cũng cho rằng Nhà nước và doanh nghiệp đều cần có chế khuyến khích doanh nghiệp tham gia vào chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, nhất là những doanh nghiệp khởi nghiệp trên tinh thần chấp nhận rủi ro, chấp nhận mạo hiểm.

Phó Thủ tướng nhấn mạnh phải cố gắng khai thác, tận dụng tốt những thành tựu của thế giới thông qua hợp tác quốc tế, thu hút các dự án FDI, hay phát huy vai trò cầu nối của các chuyên gia, doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp.

Diễn đàn Cấp cao Chuyển đổi số Việt Nam – châu Á do Hiệp hội phần mềm và dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) và Bộ Thông tin và Truyền thông phối hợp tổ chức.

Diễn đàn năm 2024 với chủ đề “Chuyển đổi số, Chuyển đổi xanh – Phát triển kinh tế số” có sự tham gia của khoảng 2.000 đại biểu thể hiện sự quan tâm, đồng hành, chung tay, góp sức của các cấp, các ngành, các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp, các tổ chức, chuyên gia trong nước và quốc tế vào quá trình chuyển đổi số quốc gia, thúc đẩy tăng trưởng xanh, hướng tới phát triển bền vững của Việt Nam./.

Hải Minh