Ngày Thế giới không thuốc lá 2024: chung tay xây dựng môi trường không khói thuốc

Đây là khẳng định của Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan tại Lễ mít tinh hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5 và phát động chiến dịch truyền thông ngăn ngừa thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã diễn ra vào sáng ngày 26/5/2024.

Theo số liệu Bộ trưởng đưa ra, mỗi năm trên toàn cầu có hơn 8 triệu người tử vong vì các bệnh liên quan đến sử dụng thuốc lá. Tại Việt Nam, con số tương đương với chi phí xấp xỉ 108.000 tỷ đồng mỗi năm chỉ để chi trả cho việc khám chữa bệnh, ốm đau và tử vong sớm do các bệnh liên quan thuốc lá.

Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5/2024 được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) phát động với chủ đề “Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá”.

Tại Việt Nam, với sự quan tâm, chỉ đạo của Quốc hội, Chính phủ, thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với các bộ ngành, các tổ chức Chính trị – xã hội, UBND các tỉnh, thành phố tích cực thúc đẩy các hoạt động nhằm nâng cao nhận thức trong cộng đồng về tác hại của việc sử dụng các sản phẩm thuốc lá, xây dựng môi trường không khói thuốc. Vì vậy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điếu thông thường trong nam giới trưởng thành và thanh thiếu niên đã giảm.

“Tuy nhiên, những thành tựu đạt được qua 10 năm thực thi Luật Phòng chống tác hại thuốc lá đang có nguy cơ bị phá bỏ bởi việc gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng thuốc lá mới như thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt trong giới trẻ”, Bộ trưởng Đào Hồng Lan nhấn mạnh và kêu gọi các cơ quan, đoàn thể tiếp tục những hành động thiết thực xây dựng môi trường không khói thuốc, thực thi nghiêm Luật Phóng chống tác hại thuốc lá.

Cùng quan điểm, bà Angela Pratt – Trưởng đại diện WHO tại Việt Nam chia sẻ, trong vai trò làm mẹ của hai con gái nhỏ, bà sẽ làm mọi cách để mang đến cho các con cơ hội tốt nhất sống lâu, khỏe mạnh và hạnh phúc.

Bà Angela Pratt nhấn mạnh cần bảo vệ trẻ em khỏi tác hại của thuốc lá truyền thống và các sản phẩm thuốc lá mới, đặc biệt là chống lại các chiến thuật tiếp thị và “săn mồi” của ngành công nghiệp thuốc lá nhằm lôi kéo và gây nghiện thuốc lá cho giới trẻ.

Vì vậy, WHO đưa ra hai khuyến nghị quan trọng cho các nhà hoạch định chính sách Việt Nam. Đầu tiên, các sản phẩm nicotine và thuốc lá rất có hại cho sức khỏe, trong khi tỷ lệ sử dụng đang tăng mạnh ở giới trẻ Việt Nam. Cần phải ngăn chặn điều này trước khi quá muộn.

WHO hoan nghênh Công điện khẩn của Thủ tướng về tăng cường truyền thông nâng cao nhận thức, tăng cường thực thi chống buôn lậu và kiểm soát tội phạm ma túy liên quan thuốc lá mới. Tuy nhiên, chỉ có lệnh cấm hoàn toàn mới có thể bảo vệ hiệu quả giới trẻ Việt Nam khỏi các sản phẩm này. Do đó, WHO kêu gọi các nhà hoạch định chính sách và lập pháp Việt Nam ban hành lệnh cấm hoàn toàn các sản phẩm thuốc lá mới càng sớm càng tốt.

Ngoài ra, Trưởng đại diện WHO cũng đề nghị Việt Nam tăng đáng kể thuế thuốc lá để giúp “tiêm phòng” cho thanh niên khỏi tác hại sử dụng thuốc suốt đời vì hiện thuốc lá ở Việt Nam rất rẻ do thuế thấp.

Phát động chiến dịch, GS.TS Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế nhấn mạnh tính cấp thiết của việc phát động chiến dịch truyền thông nhằm nâng cao nhận thức của người dân về tác hại của thuốc lá nung nóng và thuốc lá điện tử, đồng thời kêu gọi các bậc phụ huynh, nhà trường và cộng đồng chung tay bảo vệ thế hệ trẻ khỏi những mối nguy từ các sản phẩm thuốc lá mới này.