Người bị xác định là chủ mưu, cầm đầu hiện đang bị truy nã; trong khi đó những mắt xích trong đường dây cho vay lãi nặng hơn 2.000%/năm đã lần lượt lĩnh án.
Sau nhiều ngày xét xử, chiều 31/8, Hội đồng xét xử (HĐXX) Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội tiến hành tuyên phạt bị cáo Zhang Min (quốc tịch Trung Quốc), Nguyễn Quang Vũ (SN 1987, ở Hà Nội) và 133 bị cáo khác về các tội “Cưỡng đoạt tài sản”, “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” và “Trốn thuế”.
Theo đó, HĐXX tuyên phạt bị cáo Zhang Min 15 năm tù cho cả hai tội “Cưỡng đoạt tài sản” và “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự”. Bị cáo Nguyễn Quang Vũ bị tuyên phạt 14 năm tù cho cả hai tội danh nêu trên.
Với 133 bị cáo còn lại, HĐXX đã cân nhắc, áp dụng đầy đủ các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ phù hợp cho từng bị cáo để tuyên phạt mức án tương xứng với hành vi phạm tội của từng người.
Theo nhận định của HĐXX, tại phiên tòa các bị cáo khai nhận hành vi như cáo trạng quy kết. HĐXX nhận thấy hành vi của các bị cáo là nguy hiểm cho xã hội, gây mất an ninh trật tự xã hội.
Theo HĐXX, đây là hệ thống cho vay có tổ chức với mức lãi suất cao. Trong đó, mỗi bị cáo là một mắt xích, được phân công nhiệm vụ cụ thể, có tổ chức chặt chẽ với cùng mục đích là thu lợi nhuận. Đây là vụ án đồng phạm có tổ chức với sự cầm đầu của Li Zhao Qiang; các bị cáo Zhang Min và Nguyễn Quang Vũ có vai trò giúp sức quan trọng.
Quá trình tranh tụng tài tòa, HĐXX xét thấy các bị cáo đều thành khẩn khai báo, có nhân thân tốt; một số bị cáo đang nuôi con nhỏ dưới 36 tháng tuổi… nên đây là tình tiết giảm nhẹ được HĐXX áp dụng với từng bị cáo.
Lãi suất cao, cách “nhắc nhở” đáng sợ
Trước đó, trong quá trình xét hỏi, bị cáo Nguyễn Quang Vũ khai rằng bản thân được Li Zhao Qiang ủy quyền cho làm Phó Giám đốc của Công ty Ngôi Sao Việt, giám sát hoạt động của các bộ phận, và báo cáo công việc cho Qiang.
Ngoài ra, Vũ cũng cho biết hoạt động cho vay nặng lãi của đường dây do Li Zhao Qiang điều hành, thông qua việc chỉ đạo trực tiếp tại Việt Nam hoặc điều hành từ xa.
Theo cáo buộc, Li Zhao Qiang (quốc tịch Trung Quốc) là người cầm đầu, chủ mưu đường dây cho vay nặng lãi với mức lãi suất lên tới 2.190%/năm. Tháng 10/2017, Li Zhao Qiang nhập cảnh vào Việt Nam, thuê máy chủ đặt tại Hồng Kông (Trung Quốc) và tạo lập các app điện thoại di động có kết nối Internet, trong đó có app “CashVn”, “Vaynhanhpro”,… cho khách là người Việt Nam vay tiền lãi suất cao.
Mức lãi suất cho vay khoảng từ 43.000 đồng – 60.000 đồng/triệu/ngày (tương đương mức lãi suất từ 1.570% – 2.190%/năm).
Để tổ chức hoạt động cho khách vay tiền, Li Zhao Qiang đã bàn bạc và thuê Nguyễn Quang Vũ cùng nhiều người đứng tên thành lập, quản lý, điều hành một số công ty để phục vụ hoạt động tội phạm.
Tại tòa, Nguyễn Quang Vũ trình bày, để một khách hàng có thể vay tiền cần phải tải app CashVn, Vaynhanhpro…; sau đó đăng ký tài khoản bằng số điện thoại cá nhân. Khi đăng nhập lần đầu, khách hàng sẽ được hướng dẫn đăng ký hồ sơ bằng thông tin cá nhân; và cần cung cấp số điện thoại của người thân để tham chiếu trong trường hợp không liên lạc được với khách hàng.
Vũ khai rằng sau khi khách hàng đăng ký, bộ phận thẩm định sẽ tiến hành kiểm tra. Khi khách hàng được duyệt khoản vay sẽ được cung cấp hạn mức vay; và khi có nhu cầu sẽ vay trong hạn mức đã duyệt. Sau đó, khách hàng sẽ kết nối tài khoản ngân hàng vào tài khoản vay. Đến khi khách hàng đăng ký vay thì chỉ cần thao tác trên app, hệ thống sẽ tự động giải ngân theo số tiền đã đăng ký.
Trong đường dây này, Li Zhao Qiang thuê Zhang Min làm việc tại Việt Nam với vị trí giúp quản lý thu hồi nợ. Theo lời khai của Zhang Min, nếu khách hàng trả chậm, bộ phận truy nợ sẽ nhắc nhở và chia thành các nhóm. Ngoài ra, bị cáo Zhang Min khai rằng bộ phận truy nợ chỉ nhắc nhở khách hàng trả nợ.
Tuy nhiên, theo cáo trạng, cách “nhắc nhở” của nhóm nhân viên truy thu nợ đối với khách vay chậm trả tiền là vô cùng đáng sợ, như sử dụng các số điện thoại khác nhau để nhắn tin, gọi điện chửi bới, đe dọa hoặc cắt ghép ảnh của khách vay và người thân trong danh bạ đăng lên các trang mạng xã hội…
Cơ quan điều tra xác định Li Zhao Qiang đã điều hành các công ty, cho vay qua các app tổng số 120.780 khách với số tiền hơn 1.607 tỷ đồng, thu lợi bất chính khoảng hơn 732 tỷ đồng.
Trốn thuế, hợp thức hóa các khoản lợi nhuận
Quá trình cho vay qua app, kẻ cầm đầu đã tìm hiểu cách thức để trốn thuế. Cụ thể, Li Zhao Qiang bàn bạc và giao cho Liu Dan Yang quản lý, điều hành hoạt động cho vay qua App “Ovay”.
Đến đầu năm 2020, Li Zhao Qiang yêu cầu Liu Dan Yang bàn giao lại việc quản lý App “Ovay” cho người khác (chưa xác định được) rồi đổi tên công ty thành Công ty TNHH Công nghệ thông tin YooPay Việt Nam; thuê người làm Giám đốc để phát triển lĩnh vực giải pháp thanh toán điện tử.
Trong thời gian này, Liu Dan Yang đã chỉ đạo Lê Thu Trang tìm hiểu về các vấn đề doanh thu, chi phí của Công ty Yoopay Việt Nam, mục đích để trốn thuế doanh nghiệp, hợp thức hóa các khoản lợi nhuận.
Liu Dan Yang chỉ đạo Trang liên hệ mua hóa đơn khống để hợp thức hóa chi phí, giảm thuế doanh nghiệp và không phải nộp thuế. Để thực hiện hành vi trốn thuế theo chỉ đạo trên, Trang sử dụng bất hợp pháp 2 hóa đơn khống để kê khai thuế và hạch toán kế toán đối với số tiền thuế đã được khẩu trừ là 124 triệu đồng, và chi phí hợp lý là 1,24 tỷ đồng.
Từ đó, Công ty Yoopay Việt Nam đã trốn thuế với tổng số tiền là gần 140 triệu đồng.
Trong vụ án này, Li Zhao Qiang bị xác định là người chủ mưu, cầm đầu. Do Qiang không có mặt tại Việt Nam nên Cơ quan điều tra đã ra quyết định truy nã và phối hợp làm thủ tục truy nã quốc tế, khi nào bắt được sẽ xử lý sau.
Thu Anh