Cây Bằng Lăng hay còn gọi với tên gọi là bằng lăng tím hay bằng lăng nước. Chúng có nguồn gốc từ Ấn Độ đến Australia. Cây đẹp, tuổi thọ tương đối cao nên được nhiều nước trồng làm cây cảnh và rất được yêu thích.
Hoa Bằng Lăng là một loài cây thân gỗ thuộc họ Tử vi (Lythraceae), có nguồn gốc từ khu vực Đông Nam Á, bao gồm Việt Nam, Lào, Campuchia, Ấn Độ và Thái Lan. Trong y học cổ truyền, cây bằng lăng thường được sử dụng như một vị thuốc. Nó có vị chát đặc trưng và không độc hại cho sức khỏe. Bằng lăng còn có khả năng làm săn chắc da nên được sử dụng trong các phương pháp chăm sóc da và làm đẹp. Các thành phần của cây bằng lăng cũng có tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm và làm liền sẹo, làm co sẹo lồi.
Lá của cây Bằng Lăng có nhiều axit và thành phần lợi tiểu, kháng khuẩn rất tốt, nên được sử dụng để hãm trà uống có tác dụng chữa bệnh tiểu đường. Đặc biệt, trong lá và quả già của cây có chứa nhiều acid corosolic có tác dụng làm giảm đường huyết. Tuy nhiên, lá non và hoa cũng có tác dụng giảm đường huyết, nhưng chỉ có hiệu lực bằng 70% so với lá già và quả già.
Nếu bạn muốn thử các món ăn từ hoa Bằng Lăng, món gỏi hoa có vị chua nhẹ thường được dùng để trộn gỏi với thịt, rau củ. Vị chua nhẹ của hoa khi kết hợp với thịt bò, rau củ tạo nên vị đặc trưng của một món gỏi, tươi ngon và giúp hạ nhiệt mùa hè. Tuy nhiên, để sử dụng các bộ phận của cây vào việc ăn uống, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia để hạn chế tối đa các vấn đề về sức khỏe.
Nếu mọi người muốn giữ được hoa trên cây để ngắm, không lỡ hái có thể nhặt những bông hoa đã rụng sau khi bị gió thổi để làm gỏi; Nguyên liệu của món gỏi hoa khá đơn giản gồm hành tây, ớt chuông, xoài chua, cà rốt, rau húng, tôm, thịt bò… và không thể thiếu hoa Bằng Lăng. Các nguyên liệu được chế biến giống các món gỏi thông thường. Hoa Bằng Lăng được tách từng cánh, rửa sạch. Sau khi trộn gỏi xong những cánh hoa được rắc lên trên vừa trang trí vừa có thể ăn được.
Mùa Xuân Năm 2023, thực hiện lời dạy của Chủ Tịch Hồ Chí Minh “Mùa Xuân là tết trồng cây”, Ds Nguyễn Văn Toanh GĐ Công Ty Bmvpharma – Giám đốc Trung tâm dược liệu & hoạt chất thiên nhiên Viện Lâm nghiệp & Phát triển bền vững Đại học Nông lâm Thái Nguyên đã tặng xã Bình Hòa, huyện Giao Thủy 1 con đường cây chuyên đề, cây bằng lăng tím, sau hơn một năm, mùa hè năm nay con đường đã đầy hoa màu tím. Tại quê hương xinh đẹp và xóm xã đang được ban chỉ đạo nông thôn mới nâng cao xét công nhận, vùng đất đáng sống thanh bình, con người hiền hòa chịu khó hiếu khách lại có thêm màu xanh cho phát triển bền vững và trổ hoa tím lan tỏa làm dịu đi cái nóng của mùa hè oi ả, lá hoa lại là món ăn bài thuốc quý cho ẩm thực ở Bình Hòa nói riêng và các xã khác của huyện Giao Thủy nói chung với những dòng sông và con đường thêm những hàng cây chuyên đề thì thật là thi vị. Hoa nở giúp ong bướm thi nhau đi hút mật, không gian xung quanh xinh đẹp hơn và có thể làm gỏi từ hoa và lá bánh tẻ. Ds Nguyễn Văn Toanh cho biết: “Không khuyến khích mọi người bẻ cành nơi công cộng để làm món gỏi hoa Bằng Lăng, để cho cảnh quanh đô thị xanh, đẹp, bảo vệ môi trường, nếu cần thì chúng ta nên tìm nơi khác để chế biến món ăn”.
Đinh Phúc – DS Toanh