TMO – Thông tin từ Điều phối viên thường trú của Liên Hợp Quốc tại Madagascar cho biết, người dân sống ở quốc đảo Ấn Độ Dương này – quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề thứ 4 bởi biến đổi khí hậu trên thế giới đang học cách thích ứng với điều kiện khí hậu thay đổi nhanh chóng.
Madagascar là quốc gia dễ bị tổn thương thứ tư trên thế giới trước biến đổi khí hậu. Quốc gia này thường xuyên bị ảnh hưởng bởi hạn hán và bão ngày càng gia tăng về tần suất, thời gian và cường độ, chủ yếu ảnh hưởng đến phía Nam và Đông Nam của đất nước.
Vào cuối năm 2020, Madagascar phải đối mặt với đợt hạn hán nghiêm trọng nhất trong 40 năm, gây nạn đói lan rộng trong cộng đồng. Trong khi đó, ở phía Nam, mặc dù khu vực này có lượng mưa bổ sung do các cơn bão trong năm 2023, nhưng đất đai vẫn rất khô cằn. Các hộ gia đình phụ thuộc rất nhiều vào nền nông nghiệp dựa vào mưa, khiến họ dễ bị tổn thương hơn trước điều kiện thời tiết ngày càng bất ổn.
Với hạn hán, cây trồng không chỉ thiếu nước mà còn bị ảnh hưởng bởi những cơn bão cát đỏ phá hủy cây trồng và thổi bay lớp đất mặt màu mỡ. Trong những điều kiện này, các cộng đồng phải đương đầu để phát triển các mặt hàng chủ lực và đối mặt với tình trạng mất an ninh lương thực cũng như suy dinh dưỡng ngày càng gia tăng, trong đó phụ nữ thường phải hứng chịu những gánh nặng lớn. Giải pháp bền vững duy nhất là xây dựng khả năng phục hồi của các cá nhân, cộng đồng và tổ chức trước tác động của hạn hán và bão, bao gồm cả thông qua thích ứng với biến đổi khí hậu.
Trong các cộng đồng Behara và Ifotaka, ở phía Nam vùng Anosy, giống như những nơi khác, việc tiếp cận nguồn nước là một vấn đề quan trọng và là điểm khởi đầu theo chương trình quan trọng để tiếp cận các Vùng Hội tụ, nơi tập hợp các cơ quan của Liên Hợp Quốc để tận dụng chuyên môn và cải thiện kết quả. Tại Ifotaka, dự án Chuyển đổi nông thôn nhanh chóng do WFP giới thiệu giúp cộng đồng được tiếp cận với một trung tâm sử dụng năng lượng mặt trời cung cấp điện và khả năng tiếp cận kỹ thuật số cho trường học trong cộng đồng. Ngoài ra, nó còn mang lại cơ hội kinh doanh và tạo việc làm cho thanh niên, với sự hỗ trợ từ Quỹ Phát triển Nông nghiệp Quốc tế (IFAD) của Liên hợp quốc.
Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) hỗ trợ tiếp cận nước bằng cách xây dựng máy bơm nước chạy bằng năng lượng mặt trời và ki-ốt nước, cung cấp nước uống để sử dụng hàng ngày, giảm tỷ lệ mắc bệnh tiêu chảy và các bệnh lây truyền qua đường nước khác cũng như suy dinh dưỡng.
Liên Hợp Quốc đang nỗ lực thông qua một cách tiếp cận tổng hợp hơn để mang lại các giải pháp bền vững hơn nhằm giảm thiểu và ngăn ngừa đói nghèo ở miền Nam Madagascar. Trong ba năm qua, LHQ đã tập trung vào việc xây dựng khả năng phục hồi nhằm giảm bớt những tác động tồi tệ nhất của hạn hán trong tương lai và giảm nhu cầu nhân đạo về lâu dài. Nhờ những biện pháp can thiệp tổng hợp này, LHQ bắt đầu nhận thấy sự cải thiện trong cuộc sống hàng ngày của cộng đồng địa phương. Bước tiếp theo là nhân rộng sự cải thiện này ra khắp miền Nam Madagascar.
Chính phủ Madagascar, cùng với LHQ và các đối tác tài chính và kỹ thuật, đã nhận ra tầm quan trọng của việc tái tập trung vào người dân, trung tâm của các cuộc khủng hoảng tái diễn ở những khu vực này. Họ kỳ vọng cùng nhau tiến về phía trước, vượt ra ngoài những nỗ lực ứng phó trong thời gian ngắn dựa trên nguồn cung, để đạt được kết quả dựa trên nhu cầu, có thể làm giảm rủi ro và tình trạng dễ bị tổn thương của mọi người.
Madagascar đã được chọn là một trong 30 quốc gia tham gia Sáng kiến Cảnh báo sớm cho tất cả mọi người của Tổng thư ký LHQ. Kế hoạch hành động của quốc gia cho giai đoạn 2024 – 2027 là kế hoạch đầu tiên được hoàn thành trên toàn cầu và được đưa ra tại Dubai tại COP28 vào tháng 12/2023. Điều này mang lại tầm nhìn rõ ràng cho nỗ lực của Madagascar và giúp các đối tác nhạy cảm hơn trong việc hỗ trợ công tác phòng ngừa cũng như nhu cầu tài trợ.
Kế hoạch này nhằm mục đích cung cấp khả năng tiếp cận các hệ thống cảnh báo sớm cho mọi người tại Madagascar vào năm 2027. Đây là yếu tố thiết yếu để giảm nhu cầu nhân đạo và chi phí ứng phó trong thời gian dài và cuối cùng là đạt được tiến bộ hướng tới hiện thực hóa Chương trình nghị sự 2030.
Thu Thảo