Nhiều gia đình lựa chọn nơi có biển để du lịch hè nhưng không có sự chuẩn bị kỹ, chủ quan, để lại hậu quả đáng tiếc khi bị sứa lửa ở biển tấn công.
Chảy mủ và hoại tử
Bị sứa lửa tấn công, bệnh nhân N.K.T (55 tuổi, ngụ Phan Thiết) phải nhập viện do da ở cánh tay phải tiếp xúc với sứa bị viêm, nổi mảng hồng ban, sưng phù, loét, chảy mủ và bắt đầu hoại tử.
ThS.BS Phạm Thị Uyển Nhi – Phó trưởng phòng, điều hành phòng Kế hoạch Tổng hợp – Bệnh viện Da Liễu TPHCM, đánh giá, sứa lửa là loài sứa nguy hiểm, có thể gây kích ứng, dị ứng trên da người. Khi bị sứa lửa đốt, bệnh nhân có thể có nhiều triệu chứng như đau nhói dữ dội, nổi mẩn đỏ, ngứa rát hoặc các triệu chứng toàn thân như buồn nôn, nôn, khó thở, tăng nhịp tim.
Từ đầu hè đến nay, Bệnh viện Da Liễu tiếp nhận nhiều trường hợp bệnh nhân bị viêm da tiếp xúc do sứa biển. Trường hợp bệnh nhân đến sớm được điều trị kịp thời bằng thuốc uống và thoa đặc hiệu, thời gian phục hồi nhanh hơn.
“Tuy nhiên, có những trường hợp bệnh nhân tự chữa tại nhà, gây biến chứng nhiễm trùng, chảy dịch, loét da hoặc thương tổn lan rộng dẫn đến khó khăn trong điều trị, có trường hợp phải dùng thuốc toàn thân như kháng sinh, kháng viêm mạnh để kiểm soát”, BS Nhi cho hay.
Theo BS Nhi, tương tự, cách đây vài ngày, bệnh viện tiếp nhận bệnh nhân N.X.A (47 tuổi, ngụ quận Tân Phú, TPHCM) trong tình trạng da vùng chân xuất hiện nhiều vết thương dài, mảng hồng ban sưng nề, có nhiều vùng loét sâu kèm mủ vàng đục. Bệnh nhân A. cho biết có đi tắm bị ở Vũng Tàu và bị sứa biển quất vào chân. Sau khi lên bờ, da vùng chân bên trái của bệnh nhân A. sưng nề, các đường lằn dọc theo vết quất chuyển màu đỏ phồng rộp, nổi bóng nước.
BS Nhi cho rằng, khi bị sứa lửa đốt, nếu bệnh nhân xuất hiện cảm giác đau nhói dữ dội như bị kim đâm, roi quất vào da; vùng da bị sứa lửa đốt nổi mẩn đỏ, sưng, rát, tình trạng kéo dài trong nhiều giờ, nhiều ngày và lan rộng hoặc xuất hiện các triệu chứng toàn thân, cần sơ cứu và đến ngày cơ sở y tế gần nhất để thăm khám.
“Các biến chứng có thể gặp khi bị sứa quất gồm: Loét da, tăng sắc tố sau viêm, mất sắc tố sau viêm, sẹo xấu, sẹo phì đại, sẹo lồi ở vùng da bị sứa đốt. Việc theo dõi người bị sứa lửa quất là vô cùng quan trọng để phát hiện sớm các biến chứng nguy hiểm và có biện pháp xử trí kịp thời, không nên tự ý điều trị cho bệnh nhân”, BS Nhi khuyến cáo.
Du lịch một cách thông minh
Thực tế, việc nhiều gia đình tranh thủ thời gian con cái nghỉ hè để đi du lịch tới các địa phương có thể tham gia tắm biển là điều hết sức bình thường. Tuy nhiên, khi đi tắm biển hoặc tham gia các hoạt động dưới nước ở những khu vực có sứa lửa hoặc có nguy cơ xuất hiện sứa lửa, người dân nên mặc quần áo bảo hộ như áo bơi dài tay, quần dài, vớ chân khi tắm biển để che chắn da khỏi nọc độc của sứa lửa; sử dụng mũ rộng vành để che chắn da mặt và cổ.
Cần tham khảo thông tin dự báo về nguy cơ xuất hiện sứa lửa trước khi đi biển, tuân thủ theo hướng dẫn của nhân viên cứu hộ, người dân địa phương về nguy cơ sứa lửa tại khu vực chuẩn bị đến. Ngoài ra, cần biết cách sơ cứu khi sứa lửa đốt như: Rửa sạch vết thương, loại bỏ xúc tu của sứa, chườm lạnh, theo dõi các dấu hiệu và đến khám tại các cơ sở y tế khi các triệu chứng nặng lên.
Theo BS Nhi, khi không may bị sứa lửa đốt, cần rửa sạch vết thương bằng nước sạch hoặc nước muối sinh lý. Sử dụng nhíp hoặc đeo găng tay, cẩn thận loại bỏ các xúc tu sứa bám trên da. Tuyệt đối không dùng tay trần vì nọc độc của sứa có thể dính vào, làm lây lan đến vùng da bệnh.
Trước khi đến cơ sở y tế gần nhất thăm khám, nhằm giảm cảm giác đau, sưng tấy, người dân có thể dùng khăn lạnh hoặc túi chườm đá, chườm lên vết thương trong 20 phút, tránh chườm trực tiếp đá lên da vì có thể gây bỏng lạnh.
“Sau đó, người dân cần đến khám các cơ sở có phòng khám da liễu hoặc bác sĩ chuyên gia da liễu để được điều trị kịp thời, tránh các biến chứng không mong muốn. Theo dõi các dấu hiệu khác, nếu có dấu hiệu toàn thân, lập tức đến bệnh viện để được điều trị và theo dõi; không được tự điều trị bằng các phương pháp dân gian, đắp lá, đắp thuốc không rõ loại dễ làm tình trạng nặng hơn, thương tổn lan rộng, nhiễm trùng vùng da bị sứa đốt”, BS Nhi nhấn mạnh.
Lâm Ngọc