Hành trình ‘giành lại’ sự sống cho bé gái 14 tuổi

Chẩn đoán sinh tử

Trước đó, trẻ mới được chẩn đoán mắc Lupus ban đỏ hệ thống (SLE), điều trị tại một bệnh viện tuyến Trung ương khác và đã được xuất viện. Sau 3 ngày, trẻ bắt đầu ho máu đỏ tươi liên tục kèm ít đờm và sốt 37,5 – 38 độ C.

Sau vài giờ đồng hồ, trẻ khó thở và rất mệt, được người nhà đưa vào cấp cứu tại Trung tâm Nhi khoa, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng suy hô hấp (SpO2 80%), suy tuần hoàn (chi lạnh, mạch 150 chu kì/phút, huyết áp 90/60 mmHg) và thiếu máu nặng (hemoglobin lúc vào viện: 40 g/L).

Theo BS Phạm Công Khắc, khi tiếp nhận trẻ, các bác sĩ nghĩ đến biến chứng chảy máu phế nang lan tỏa (DAH) ở bệnh nhân SLE. Đây là biểu hiện hiếm gặp, chỉ khoảng 2% số ca SLE ở trẻ em. Khi xảy ra, DAH thường diễn tiến rất nhanh, gây suy hô hấp cấp, thiếu máu nặng và có thể tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Bác sĩ Mai Thành Công – một trong những bác sĩ quản lý nhóm bệnh nhân tự miễn của Trung tâm Nhi khoa chia sẻ: “Nếu điều trị DAH do SLE quá muộn, trẻ có thể tử vong nhanh chóng. Nhưng nếu là chảy máu phổi do nhiễm trùng, việc sử dụng thuốc ức chế miễn dịch liều cao có thể khiến tình trạng nhiễm trùng của cháu bé thêm trầm trọng”.

Trước tình thế này, phác đồ methylprednisolone liều cao kết hợp cyclophosphamide tĩnh mạch được các bác sĩ lựa chọn điều trị cho trẻ. Đây là lựa chọn kinh điển cho các trường hợp lupus hoạt động mạnh có tổn thương cơ quan đe dọa tính mạng.

Việc đưa ra quyết định này đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng về nguy cơ và lợi ích, đặc biệt ở một bệnh nhi 14 tuổi. Nguy cơ bao gồm ức chế tủy xương, nhiễm trùng, độc tính trên cơ quan sinh sản. Tuy nhiên, lợi ích lớn nhất chính là cứu sống bệnh nhân trong giai đoạn cấp và kiểm soát hoạt động bệnh của lupus.

Hạnh phúc vỡ oà

Vào ngày thứ năm sau điều trị cho trẻ, các bác sĩ đã “vỡ oà” trong niềm vui khi nhận kết quả tích cực khi điều trị cho trẻ. Trẻ hết khó thở và hết ho máu, không cần hỗ trợ máy thở, đặc biệt, trẻ cắt sốt sau khi điều trị thuốc ức chế miễn dịch.

Tại khoảnh khắc này, đội ngũ y bác sĩ cảm thấy nhẹ nhõm vì biết rằng, chẩn đoán và quyết định điều trị là đúng, bệnh nhi đã vượt qua được giai đoạn nguy kịch.

Theo BS Công chia sẻ, những điểm đặc biệt làm nên thành công của ca bệnh này bao gồm: nhận diện sớm một biến chứng cực kì hiếm gặp nhưng đe dọa tính mạng (chảy máu phế nang lan tỏa trong bệnh lupus ban đỏ hệ thống), ngay khi chưa thể nội soi phế quản.

Phân biệt được chảy máu phế nang lan tỏa với chảy máu phổi do nhiễm trùng ở một bệnh nhân đang sử dụng các thuốc ức chế miễn dịch. Đây là một bước vô cùng quan trọng trong điều trị vì hướng xử trí hoàn toàn khác nhau.

Bên cạnh đó, các bác sĩ đã xử trí nhanh chóng và quyết đoán, giúp cứu sống bệnh nhi đang suy đa cơ quan. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các nhóm bác sĩ chuyên khoa (Hồi sức – Miễn dịch – Thận – Hô hấp) trong cùng một Trung tâm Nhi đa khoa cũng đã góp phần làm nên thành công này.

Chia sẻ về ca bệnh này, TS.BS Nguyễn Thành Nam, Giám đốc Trung tâm Nhi khoa nhận định, trường hợp bệnh nhi này là một ví dụ điển hình cho thấy sự phức tạp và mức độ nguy hiểm của lupus ban đỏ hệ thống ở trẻ em, đặc biệt là biến chứng chảy máu phế nang lan tỏa (DAH) – một biến chứng cực kỳ hiếm gặp và có tỷ lệ tử vong cao tới 50%.

Sự hồi phục kỳ diệu của cháu bé không chỉ là niềm vui của gia đình mà còn là niềm tự hào của đội ngũ y bác sĩ Trung tâm Nhi khoa. Ca bệnh này đã cung cấp cho các bác sĩ những kinh nghiệm quý báu, để tiếp tục nâng cao năng lực trong việc xử lý các trường hợp phức tạp, hiếm gặp.

PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai nhấn mạnh, ca bệnh này không chỉ là thành tựu y khoa mà còn là nguồn động lực to lớn, tiếp thêm sức mạnh để chúng tôi tiếp tục phấn đấu, nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, xứng đáng với niềm tin của nhân dân và vị thế của một bệnh viện tuyến cuối. Bệnh viện cam kết sẽ tiếp tục đầu tư vào nghiên cứu, đào tạo và phát triển chuyên môn hơn nữa để mang lại những điều trị tốt nhất cho người bệnh.

Hiền Minh