CẬP NHẬT: Thủ tướng chủ trì Hội nghị sơ kết 1 năm tháo gỡ “điểm nghẽn’ trong triển khai Đề án 06 và đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu phục vụ phát triển thương mại điện tử

Phát biểu khai mạc, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá việc triển khai Đề án 06 về phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử giai đoạn 2022-2025, tầm nhìn đến năm 2030 là một trong những “điểm sáng” của chuyển đổi số ở nước ta trong thời gian qua, được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo quyết liệt, các thành viên Tổ công tác, các bộ, ngành, địa phương triển khai tương đối đồng bộ, tích cực, hiệu quả.

Việc triển khai Đề án 06 đã mang lại những kết quả cụ thể, thiết thực trong công tác quản lý, điều hành của các cấp, ngành, địa phương và phục vụ phát triển kinh tế – xã hội, cung cấp tiện ích cho người dân, doanh nghiệp. Đề án 06 đã đóng vai trò tiên phong, dẫn dắt trong thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia, đổi mới phương thức quản trị quốc gia bằng kỹ thuật số, góp phần đẩy mạnh phát triển Chính phủ số, kinh tế số, xã hội số, công dân số.

Thủ tướng nhấn mạnh: Trong quá trình xây dựng và triển khai Đề án 06 suốt hơn 02 năm qua, chúng ta đặc biệt ghi nhận và trân trọng cảm ơn những đóng góp tích cực, quan trọng của đồng chí Đại tướng Tô Lâm, nguyên Bộ trưởng Bộ Công an, Tổ trưởng Tổ công tác Đề án 06 và đồng chí Thượng tướng Nguyễn Duy Ngọc, nguyên Thứ trưởng Bộ Công an, Tổ phó Tổ Công tác đối với Đề án 06; xin chúc mừng hai đồng chí được Đảng, Nhà nước, Nhân dân giao trọng trách cao hơn.

Bên cạnh những kết quả nổi bật đã đạt được của Đề án 06, Thủ tướng nêu rõ, chúng ta tuyệt đối không được chủ quan, tự mãn, “ngủ quên trong chiến thắng”. Cách đây 01 năm, trong quá trình triển khai Đề án 06, chúng ta đã nhận diện nhiều khó khăn, thách thức và “điểm nghẽn” cần phải tập trung tháo gỡ ngay, liên quan đến pháp lý, hạ tầng công nghệ, dữ liệu, an ninh, an toàn, nguồn nhân lực…

Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các giải pháp tháo gỡ (tại văn bản số 452/TTg-KSTT ngày 23/5/2023). Đồng thời, Thủ tướng Chính phủ cũng đã ban hành Chỉ thị yêu cầu thực hiện đồng bộ dữ liệu dân cư với dữ liệu thuế, ngân hàng, viễn thông… để định danh, xác thực cá nhân, tổ chức trên môi trường điện tử; phòng ngừa hành vi gian lận, trốn thuế trong hoạt động thương mại điện tử, kinh doanh trên nền tảng số, kinh doanh xuyên biên giới (Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 30/5/2023).

Với mục tiêu xuyên suốt là đẩy mạnh cung cấp dịch vụ công trực tuyến nhanh chóng, thuận tiện, công khai, minh bạch; hình thành hệ sinh thái công dân số và cung cấp nhiều tiện ích cho người dân; phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, chính quyền địa phương các cấp; thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững; phòng chống tiêu cực, gian lận thương mại và thất thoát thuế, Hội nghị sẽ tập trung sơ kết 01 năm triển khai tháo gỡ các “điểm nghẽn” của Đề án 06 và thực hiện nhiệm vụ tại Chỉ thị số 18.

Thủ tướng đề nghị các đại biểu phát biểu ngắn gọn, súc tích, đi thẳng vào các vấn đề:

Thứ nhất, đánh giá một cách thẳng thắn, khách quan, có số liệu minh chứng cụ thể về kết quả thực hiện nhiệm vụ được đề ra tại Văn bản số 452 và Chỉ thị số 18 với tinh thần khách quan, trung thực, “không tô hồng, không bôi đen”; nêu bật những việc đã làm được, những tồn tại, hạn chế, yếu kém, vướng mắc; đặc biệt cần phát hiện được nguyên nhân, phân tích rõ các bất cập thì mới xây dựng được giải pháp để hóa giải khó khăn, thách thức, bất cập, từ đó chuyển đổi trạng thái nhanh (như về thể chế, chính sách, đầu tư phát triển hạ tầng số, xây dựng nền tảng số, phát triển nhân lực số, bảo đảm an ninh mạng, an toàn thông tin…).

Thứ hai, chia sẻ những kinh nghiệm hay, bài học quý, cách làm sáng tạo của các cấp, ngành và địa phương trong triển khai Đề án 06 và Chỉ thị số 18 (như phát triển hạ tầng số; cung cấp dịch vụ công trực tuyến; phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia, chuyên ngành; kết nối chia sẻ thông tin, liên thông các hệ thống thông tin hình thành dữ liệu lớn, thúc đẩy phát triển thương mại điện tử…).

Thứ ba, chỉ ra bài học kinh nghiệm, xác định rõ các quan điểm, phương hướng và nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong ngắn hạn và dài hạn; tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các chỉ đạo mới, bài bản và hiệu quả, bền vững hơn nữa.

Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long trình bày Báo cáo kết quả 01 năm triển khai Công văn số 452/TTg-KSTT, ngày 23/5/2024 của Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo giải quyết các “điểm nghẽn” về Đề án 06.

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Để khắc phục các điểm nghẽn về pháp lý phục vụ triển khai Đề án 06 theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tư pháp đã tham mưu, giám sát các văn bản quy phạm pháp luật tập trung vào ưu tiên chỉ đạo, triển khai các nhiệm vụ của tổ công tác. Với sự tập trung triển khai của Bộ Tư pháp và tổ công tác, sự phối hợp của các bộ, ngành, nhất là Bộ Công an, Bộ TT&TT, công tác rà soát văn bản đã đảm bảo đúng tiến độ.

Kết quả rà soát, kiến nghị của các bộ, cơ quan, địa phương để triển khai Đề án 06 (bao gồm cả rà soát văn bản theo Luật Giao dịch điện tử năm 2023) như sau: Số văn bản quy phạm pháp luật cần xử lý là 328 văn bản, trong đó: Văn bản quy phạm pháp luật ở Trung ương: 234 văn bản (gồm: 19 luật; 73 nghị định; 2 quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 130 thông tư; 11 thông tư liên tịch; 1 nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân Tối cao), liên quan đến chức năng, nhiệm vụ của 20 bộ, ngành.

Văn bản quy phạm pháp luật của 26 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương: 94 văn bản (21 nghị quyết của HĐND cấp tỉnh; 72 quyết định của UBND cấp tỉnh, 1 chỉ thị của UBND cấp tỉnh).

Kết quả cho ý kiến độc lập của Tổ công tác cho thấy, văn bản các bộ, ngành, địa phương rà soát và kiến nghị xử lý tập trung ở một số nội dung: Bổ sung phương thức thực hiện các thủ tục hành chính trên môi trường điện tử; cắt giảm, đơn giản hóa mẫu đơn, tờ khai có yêu cầu dữ liệu công dân, xuất trình giấy tờ chứng minh, sử dụng bản sao; sử dụng biểu mẫu điện tử; khai thác, sử dụng thông tin, dữ liệu công dân đã có trong Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư…

Bổ sung quy định về việc ứng dụng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Cơ sở dữ liệu quốc gia khác, Cơ sở dữ liệu chuyên ngành, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính và cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong các lĩnh vực theo hướng: Khai thác, sử dụng thông tin trong các Cơ sở dữ liệu để không yêu cầu công dân xuất trình giấy tờ, tài liệu, thông tin đã được lưu trữ trong các Cơ sở dữ liệu, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính.

Bổ sung quy định về giá trị sử dụng thẻ Căn cước công dân gắn chíp điện tử, giá trị sử dụng của các thông tin được tích hợp trong thẻ căn cước công dân khi thực hiện các thủ tục hành chính, giao dịch dân sự, xử lý vi phạm hành chính.

Bổ sung quy định về giá trị sử dụng của tài khoản định danh điện tử và việc xác thực điện tử trong giải quyết thủ tục hành chính, giao dịch dân sự qua ứng dụng VNeID.

Thông qua hoạt động rà soát, các cơ quan đã xác định lộ trình xây dựng, sửa đổi, bổ sung văn bản cơ bản trong giai đoạn năm 2023-2025.

Về rà soát, điều chỉnh, thống nhất phương án đơn giản hóa lộ trình xử lý văn bản quy phạm pháp luật có quy định về thủ tục hành chính (TTHC), giấy tờ công dân liên quan đến quản lý dân cư chưa hoàn thành thực thi đã giao tại các Nghị quyết chuyên đề của Chính phủ giai đoạn 2017-2018

Theo phương án tại các Nghị quyết chuyên đề của Chính phủ giai đoạn 2017-2018: Tính đến nay, còn 336 TTHC được quy định tại 77 văn bản quy phạm pháp luật chưa thực hiện phương án thực thi hoặc mới thực thi một phần (gồm quy định tại 4 luật, 20 nghị định, 10 thông tư liên tịch, 43 thông tư).

Qua rà soát, các bộ, cơ quan ngang bộ đề xuất tiếp tục thực thi phương án đơn giản hóa đối với 317 TTHC được quy định tại 65 văn bản quy phạm pháp luật (1 luật, 26 nghị định, 8 thông tư liên tịch, 30 thông tư); không tiếp tục thực thi phương án đối với 19 TTHC vì đã có những quy định cập nhật.

Theo đó, phương án đề xuất xử lý hiện nay của các bộ, cơ quan ngang bộ tập trung vào các vấn đề sau: Đề xuất thay đổi phương án đơn giản hóa đối với TTHC có liên quan đến giấy tờ công dân, các thông tin của công dân có trong các mẫu đơn, tờ khai… để bảo đảm phù hợp với hiện trạng kết nối, quản lý, khai thác dữ liệu từ Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và pháp luật về bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Đề xuất lộ trình xử lý văn bản quy phạm pháp luật tập trung trong năm 2024, một số văn bản trong năm 2025 và căn cứ vào chương trình xây dựng văn bản của Quốc hội (đối với luật, nghị định).

Cập nhật văn bản quy phạm pháp luật có chứa TTHC cần xử lý để thực thi phương án đơn giản hóa so với thời điểm các Nghị quyết của Chính phủ được ban hành, do trong thời gian vừa qua, một số văn bản quy phạm pháp luật quy định TTHC đã thay đổi (văn bản quy phạm pháp luật đã được sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ, hết hiệu lực nhưng văn bản được ban hành sau chưa thực thi phương án đơn giản hóa theo yêu cầu tại các Nghị quyết).

Cập nhật một số TTHC đã bị bãi bỏ, không còn được thực hiện hoặc có phương án thực thi không chính xác tại các Nghị quyết trước đây.

Qua quá trình triển khai thời gian qua, Bộ Tư pháp có một số đánh giá chung. Đó là, việc rà soát văn bản để phục vụ triển khai Đề án 06 là một nhiệm vụ khó, phạm vi văn bản rà soát rộng, mục tiêu lớn, thời gian thực hiện ngắn, nguồn lực chưa tương xứng với khối lượng, tính chất nhiệm vụ.

Trong quá trình triển khai nhiệm vụ, các bộ, cơ quan, địa phương nhận được nhiều chỉ đạo, yêu cầu thực hiện rà soát văn bản có phạm vi rà soát (về cả nội dung và thời gian) có sự đan xen, giao thoa dẫn đến khó khăn, lúng túng trong việc tổ chức thực hiện, tổng hợp, báo cáo.

Một số bộ, cơ quan chưa kịp thời gửi thông tin, báo cáo về Bộ Tư pháp, ảnh hưởng tới tiến độ tổng hợp, xây dựng Báo cáo trình Thủ tướng Chính phủ.

Tổ công tác, các bộ, ngành đã có nhiều nỗ lực, nghiêm túc, tập trung thực hiện rà soát, bảo đảm thời hạn, chất lượng theo chỉ đạo.

Qua theo dõi, Bộ Tư pháp nhận thấy các khó khăn về pháp lý và thể chế đã được nhận diện, đề nghị các bộ, ngành, địa phương nhận diện theo các quy định pháp luật để tạo tiền đề thành công Đề án 06 nói riêng và xây dựng Chính phủ số, kinh tế số nói chung.

Bộ Tư pháp nhất trí với các đề xuất của Bộ Công an về những đề nghị hoàn thiện thể chế liên quan đến triển khai Đề án 06 như Thứ trưởng Bộ Công an vừa báo cáo.

Về đề xuất, kiến nghị, Bộ Tư pháp đề nghị đối với việc xử lý văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến Đề án 06, Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành thực hiện nghiêm chỉ đạo của Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang tại văn bản số 2635 ngày 21/4/2024 về ban hành sửa đổi, bổ sung văn bản quy phạm pháp luật đã rà soát, bổ sung…

Đề nghị các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai đồng bộ các giải pháp đã được đề ra, bám sát tiến độ thực hiện Đề án 06 để xử lý hiệu quả kịp thời.

Các bộ, ngành cần tập trung nguồn lực bảo đảm công tác rà soát văn bản, xây dựng văn bản được thực hiện hiệu quả, đúng tiến độ, nhất là các văn bản quy phạm pháp luật đã có kế hoạch, chương trình sửa đổi, bổ sung.

Đối với việc sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật về thương mại điện tử, Bộ Tư pháp nhất trí cao với các giải pháp về thể chính mà Bộ trưởng Bộ Tài chính đề xuất.

Bộ Tư pháp cũng đề nghị trong quá trình xây dựng, thẩm định văn bản, tham mưu xây dựng văn bản quy phạm pháp luật, các bộ, ngành, địa phương cần lưu ý rà soát các quy định triển khai Đề án 06 và thực thi các giải pháp, phương án đơn giản hoá quy định liên quan đến thủ tục hành chính, kinh doanh liên quan đến công dân đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, nhất là vấn đề chia sẻ, sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, đẩy mạnh giao dịch điện tử, thương mại điện tử, tăng cường chuyển đổi các giao dịch theo phương thức truyền thống sang môi trường điện tử, trong đó có giao dịch các thủ tục hành chính qua ứng dụng VneID, góp phần tạo thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp.