Thông tư số 12/2025/TT-BNV ngày 30/6/2025 của Bộ Nội vụ đã hướng dẫn chi tiết các trường hợp được nghỉ hưu sớm từ 1/7/2025 theo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024.
Về điều kiện hưởng lương hưu, căn cứ trên Luật BHXH 2024, Thông tư 12 nêu rõ: Người lao động đủ điều kiện hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động và có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên.

Theo đó, năm 2025, tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường là 61 tuổi 3 tháng đối với nam và 56 tuổi 8 tháng đối với nữ. Cứ mỗi năm, tuổi nghỉ hưu của lao động nam tăng thêm 3 tháng và lao động nữ tăng thêm 4 tháng. Lộ trình này hướng tới mức tuổi nghỉ hưu cuối cùng là 62 tuổi với nam (vào năm 2028) và 60 tuổi với nữ (vào năm 2035).
Ngoài ra, Luật và các văn bản hướng dẫn cũng quy định các trường hợp đặc biệt được nghỉ hưu sớm. Cụ thể:
Nghỉ hưu sớm do điều kiện lao động: Người làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, hoặc làm việc ở vùng có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn (bao gồm cả thời gian làm việc ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021). Thời gian làm việc trong các điều kiện này được tính là cơ sở xét hưởng lương hưu, bao gồm cả thời gian điều trị tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (nếu được trả lương và đóng BHXH bắt buộc) và thời gian nghỉ hưởng chế độ thai sản (nếu được tính là thời gian đóng BHXH bắt buộc). Tuy nhiên, thời gian được cử đi làm việc, đi học, hợp tác lao động mà không làm nghề, công việc hoặc ở vùng điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn sẽ không được tính.
Nghỉ hưu sớm do suy giảm khả năng lao động: Người lao động có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên và bị suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên, với các quy định cụ thể về tuổi thấp hơn so với tuổi nghỉ hưu thông thường.
Nghỉ hưu sớm do bệnh hiểm nghèo hoặc HIV/AIDS: Người bị nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp khi thực hiện nhiệm vụ được giao với các quy định cụ thể về tuổi thấp hơn so với tuổi nghỉ hưu thông thường.
Thông tư 12 cũng hướng dẫn chi tiết về việc người lao động có thể đóng bù thời gian còn thiếu: Người lao động còn thiếu tối đa 6 tháng đóng BHXH bắt buộc để đủ điều kiện hưởng lương hưu có thể đóng 1 lần cho số tháng còn thiếu vào Quỹ Hưu trí và tử tuất. Mức đóng hằng tháng bằng tổng mức đóng của người lao động và người sử dụng lao động trước khi người lao động nghỉ việc. Thời điểm đóng bù sớm nhất là tháng trước liền kề tháng đủ điều kiện hưởng lương hưu.