Đợt thiên tai từ ngày 10–14/6 do ảnh hưởng của bão số 1 (WUTIP) có tính chất đặc biệt, bất thường và cực đoan, hiếm gặp trong lịch sử khí tượng thủy văn khu vực miền Trung.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, bão WUTIP là cơn bão đầu tiên trên Biển Đông xuất hiện trong tháng 6 sau hơn 40 năm, đồng thời là cơn bão đầu tiên gây mưa đặc biệt lớn cho Trung Trung Bộ trong tháng 6 kể từ năm 1952, với lượng mưa vượt xa các kỷ lục trước đây.
Mưa rất to đến đặc biệt to xảy ra trên diện rộng từ Nam Hà Tĩnh đến Quảng Nam, tổng lượng mưa phổ biến 250–550mm, nhiều nơi trên 800mm, đặc biệt trạm Bạch Mã (Huế) đạt 1203mm/3 ngày – cao nhất lịch sử trong tháng 6, vượt kỷ lục 410mm/1 ngày tại Nam Đông năm 1983.
Cũng theo đánh giá của Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn quốc gia, bất thường hơn, có tới 32 trạm ghi nhận mưa 6 giờ vượt 200mm, trong đó trạm Lộc Trì (Thừa Thiên Huế) ghi nhận tới 319,4mm trong 6 giờ – mức cực đoan hiếm thấy trong chuỗi số liệu tháng 6.
Hoàn lưu bão gây ra một đợt lũ lớn sớm và bất thường, tập trung từ ngày 11–14/6 trên các sông từ Nam Quảng Bình đến Quảng Nam, với đỉnh lũ phổ biến mức báo động 2–3, có sông vượt báo động 3: Thạch Hãn (6,04m), Bồ (4,50m) đều là các đỉnh lũ cao nhất trong tháng 6 trong vòng 30 năm qua. Đợt thiên tai này cho thấy sự dịch chuyển thời vụ và mức độ cực đoan của thời tiết khí hậu, bất thường và không còn quy luật.
Trận lũ từ ngày 11-14/6 tại các sông từ Nam Quảng Bình đến Quảng Nam cũng được đánh giá là lịch sử và cao hiếm thấy cùng kỳ trong chuỗi số liệu quan trắc. Theo thống kê, đỉnh lũ trên sông Kiến Giang tại trạm Kiến Giang, sông Thạch Hãn tại Thạch Hãn, sông Bồ tại Phú Ốc và sông Vu Gia tại Ái Nghĩa là đỉnh lũ cao nhất trong vòng 30 năm trở lại đây. Trong đợt mưa, lũ này ngập lụt, sạt lở đất đã xảy ra ở nhiều nơi tại các tỉnh từ Quảng Bình đến đến Quảng Nam.
Theo báo cáo của các tỉnh/thành phố Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, tính đến ngày 16/6, bão số 1 và mưa, lũ đã gây thiệt hại:
Về người: 9 người chết (Quảng Bình 4, Quảng Trị 3, Huế 2).
Về nhà ở: 5 nhà bị sập đổ (Quảng Nam); 94 nhà bị hư hỏng, tốc.
Về nông nghiệp: Còn 59.988ha lúa, hoa màu bị ngập (Nghệ An 426ha, Quảng Bình 13.436ha, Quảng Trị 25.372ha, Huế 18.853ha, Đà Nẵng 1.901ha).
Về thủy sản: 2.341ha nuôi thủy sản bị thiệt hại do ngập, cuốn trôi (Quảng Bình 1.636ha, Quảng Trị 623ha, Đà Nẵng 33ha, Quảng Nam 49ha); 324 lồng bè bị thiệt hại (Quảng Bình 265, Quảng Trị 59).
Về tàu thuyền: Chìm, hư hỏng 8 tàu (Quảng Bình 3, Đà Nẵng 5).
Về công tác dự báo, các thông tin dự báo, cảnh báo gió mạnh trên biển, sóng lớn, nước biển dâng kết hợp với triều cường, mưa lớn đều được Trung tâm Khí tượng thủy văn quốc gia cập nhật đầy đủ, kịp thời và đảm bảo độ tin cậy.
Trung tâm đã cung cấp thông tin dự báo, cảnh báo kịp thời cho Ban chỉ đạo quốc gia về phòng, chống thiên tai, Ủy ban quốc gia Ứng phó sự cố, thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn và Ban Chỉ huy PCTT&TKCN các Bộ, ngành, địa phương thuộc các tỉnh khu vực Trung Bộ, các cơ quan thông tấn, báo chí để truyền tải sớm nhất cho nhân dân các địa phương, góp phần giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại về người và tài sản.
Trung tâm đã ban hành 35 bản tin về cơn bão số 1, 17 bản tin nhanh; 15 bản tin về mưa lớn và 13 bản tin định lượng mưa; 16 bản tin cảnh báo lũ quét, sạt lở đất; 4 bản tin cảnh báo lũ trên các sông từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi, 3 bản tin cảnh báo lũ và tin lũ trên sông Hương (thành phố Huế). Trong các bản tin đã cảnh báo nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất, ngập úng và ảnh hưởng tác động của mưa lũ.
Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia nhận định từ nay đến hết năm số lượng bão/áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông và đổ bộ vào đất liền nước ta có khả năng xuất hiện khoảng 11 – 13 cơn, đổ bộ vào đất liền khoảng 5 – 6 cơn (tương đương trung bình nhiều năm.
Thu Cúc