Trẻ bị suy tuyến thượng thận vì sử dụng thuốc hỗ trợ tăng cân

Sử dụng ròng rã suốt 3 tháng, bé H tăng được khoảng 0,5kg. Tuy nhiên, khoảng 1 tháng trở lại đây, toàn thân cháu xuất hiện tình trạng mọc lông bất thường, đặc biệt ở các vùng mặt, vai, cánh tay, lưng và chân. Ngoài ra, da của trẻ cũng sạm hơn, mặt tròn hơn. Thấy con có những dấu hiệu bất thường, gia đình đưa cháu tới Phòng khám Đa khoa Medaltec Tây Hồ kiểm tra.

Tại đây, sau khi tiến hành khai thác tiền sử và thăm khám lâm sàng, bác sĩ chỉ định các kỹ thuật cận lâm sàng cần thiết phục vụ chẩn đoán. Đặc biệt, kết quả định lượng cortisol (hormone tuyến thượng thận) trong máu của bé giảm thấp: 56,9 nmol/L (mức bình thường 140 – 700 nmol/L). Bác sĩ chẩn đoán xác định cháu H bị suy tuyến thượng thận do thuốc, được kê đơn điều trị ngoại trú và hẹn lịch tái khám.

Xuất phát từ tâm lý nhiều cha mẹ “nuôi con béo mới khỏe”, không ít “thần dược” gắn mác đông y mang tên “tăng cân thần tốc” được rao bán tràn lan trên mạng Internet. Đáng nói, phần lớn các “thương hiệu” này đều gắn mác đông y gia truyền, bởi vậy, nhiều cha mẹ không tìm hiểu kỹ, nên luôn nghĩ thuốc đông y vô hại, mà không hề lường trước được những hệ lụy nghiêm trọng phía sau.

Trực tiếp thăm khám và điều trị trường hợp của cháu H, Thạc sĩ, bác sĩ Ngô Thị Cam – Chuyên Khoa Nhi, Phòng khám Đa khoa Medlatec Tây Hồ cho biết: “Cortisol là một hormone do tuyến thượng thận tiết ra, có tác dụng điều hòa chuyển hóa đường trong cơ thể và chống lại các stress. Corticoid là một chất kháng viêm mạnh, thường có trong thành phần của nhiều loại thuốc điều trị các bệnh lý của các chuyên khoa, như thuốc nhỏ, xịt trong tai mũi họng; thuốc bôi trong da liễu; thuốc uống chống viêm trong nhiều bệnh lý và các thuốc không có nguồn gốc rõ ràng với quảng cáo giúp trẻ ăn ngon, tăng cân”.

Việc sử dụng các chế phẩm corticoid liều cao, kéo dài không theo chỉ dẫn của bác sĩ có thể gây ra những tác dụng phụ cho người sử dụng như: Phù, tăng huyết áp; đái tháo đường; tăng nguy cơ nhiễm trùng da, mỏng da, rạn da, dễ bầm tím, mụn trứng cá; teo cơ, loãng xương, chậm phát triển ở trẻ em… Khi dừng đột ngột có thể gây ra tình trạng suy thượng thận cấp, đây là tình trạng cấp cứu có khả năng tử vong nếu không được xử trí kịp thời.

Ở nước ta, nhiều người dân, trong đó có các bậc phụ huynh thường có thói quen tự mua thuốc tại quầy thuốc để điều trị tại nhà, và không theo hướng dẫn cụ thể của bác sĩ. Chính vì vậy, tình trạng nhập viện vì biến chứng do sử dụng corticoid khá cao.

Bác sĩ Cam đưa ra khuyến cáo, người dân cần hết sức lưu ý với các sản phẩm thuốc gắn mác thuốc đông y với tác dụng tăng cân, trị biếng ăn, giảm nhanh các triệu chứng viêm họng, ho, viêm da, giảm đau, sưng khớp… bởi chúng có thể bị trộn lẫn corticoid.

“Phụ huynh không nên tự ý sử dụng những thuốc có chứa thành phần corticoid cho trẻ, chỉ sử dụng khi có chỉ định của bác sĩ và tái khám định kỳ để được theo dõi tác dụng phụ của thuốc. Việc theo dõi bao gồm: Đo huyết áp, cân nặng, chiều cao, tốc độ phát triển của trẻ, xét nghiệm máu, kiểm tra mắt từ 1 – 3 tháng/ lần”, bác sĩ Cam cho biết thêm.