Xuất hiện trong khoảng 10 năm trở lại đây, thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã ảnh hưởng khôn lường đến sức khỏe của người sử dụng và người tiếp xúc thụ động với “sol khí”, khói của các sản phẩm này.
Nhập viện vì bị ngộ độc thuốc lá điện tử
Thời gian gần đây, tại các bệnh viện ghi nhận một số trường hợp bệnh nhân nhập viện bị ngộ độc do sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Đáng chú ý, hầu hết các trường hợp xảy ra ở lứa tuổi học sinh, trong đó có cả nữ giới.
Điển hình tại Khoa Cấp cứu, Bệnh viện 199, Bộ Công an đã tiếp nhận, điều trị một bệnh nhân nghi ngộ độc khi hút thuốc lá điện tử bơm tinh dầu. Bệnh nhân được đưa vào viện cấp cứu trong tình trạng choáng váng, hồi hộp, tay chân run, sau đó rơi vào hôn mê sâu.
Hay trường hợp bệnh nhân nữ 20 tuổi ở Hà Nội được đưa vào viện trong tình trạng hôn mê sâu, tụt huyết áp, tổn thương gan và tổn thương não lan tỏa các vị trí. Nguyên nhân được các cơ quan chức năng xác định là do bệnh nhân bị ngộ độc với một loại ma túy thế hệ mới được tìm thấy trong thuốc lá điện tử.
Hay gần đây là trường hợp bệnh nhân nam 16 tuổi ở Phú Thọ, nhập viện vì đau tức ngực, ho khạc đờm và khó thở khi gắng sức. Khai thác tiền sử người bệnh, được biết bệnh nhân tò mò nên có sử dụng thuốc lá điện tử. Người bệnh được chỉ định xét nghiệm máu, đờm, chụp phim cắt lớp vi tính ngực với biểu hiện tổn thương, thâm nhiễm rộng thùy dưới phổi phải do hút thuốc lá điện tử.
Người bệnh được điều trị kháng sinh, long đờm, phục hồi chức năng hô hấp. Tuy nhiên, tình trạng của người bệnh diễn biến khá phức tạp. Mặc dù người bệnh còn rất trẻ, không có bất kỳ bệnh lý nền nào nhưng tổn thương ở phổi lại rất nặng, không khác gì ở người cao tuổi. Các bác sĩ phải áp dụng các biện pháp điều trị bảo tồn nhằm bảo vệ tối đa chức năng phổi của người bệnh.
Thành phần chính của dung dịch thuốc lá điện tử là nicotin và 60 hợp chất hóa học chứa trong tinh dầu, “sol khí”. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), hiện có khoảng 20.000 loại hương liệu trong thuốc lá điện tử. Những hương vị này có thể che giấu độ gắt của nicotin làm cho sản phẩm có mùi thơm dễ chịu, dễ hít vào hơn. Một số hương liệu được sử dụng trong thuốc lá điện tử đã được chứng minh là làm tăng độc tính của sản phẩm.
Thuốc lá nung nóng là sản phẩm sử dụng thiết bị điện tử để nung nóng điếu thuốc đến nhiệt độ đủ để tạo ra “sol khí” có thể hít vào, có chứa chất gây nghiện cao và các hóa chất, chất phụ gia khác. WHO đã có khuyến cáo: Thuốc lá nung nóng tạo ra chất khí độc hại, dù được nung ở nhiệt độ thấp hơn, nhưng vẫn tạo ra những hóa chất tương tự như trong khói thuốc lá điếu thông thường với những chất gây ung thư, kích ứng đường hô hấp…
Sự nguy hiểm của thuốc lá điện tửThuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, người sử dụng nó bắt buộc phải dùng tiếp, nếu không sẽ vật vã khó chịu, không dứt ra được. Nicotine trong thuốc lá điện tử gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, gây ra sinh non, thai chết lưu ở phụ nữ có thai. Nicotine làm giảm lưu lượng máu, gây nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ. Nicotine còn gây ra suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng. |
|
Thuốc lá điện tử tiện dụng với các ống dung dịch được đóng gói cho hàng trăm hơi hút, hầu như không có định lượng về nồng độ nicotine trong mỗi ml. Điều này dẫn đến nguy cơ người sử dụng tăng liều lượng, mức độ dung nạp nicotine và gây nguy cơ ngộ độc cấp tính.
Thuốc lá điện tử được chứng minh đã gây ra bệnh phổi như tắc nghẽn phổi mãn tính, ung thư phổi, hen, đột quỵ não, tim mạch, ung thư. Một số loại thuốc lá điện tử có thể chứa những thành phần nguy hiểm như chì, formaldehyde hay Tetrahydrocannabinol, là chất gây ung thư, dị tật bẩm sinh hoặc các vấn đề sức khỏe khác.
Thuốc lá điện tử cũng giống thuốc lá truyền thống, gây ảnh hưởng tới cả trẻ em, phụ nữ, những người hút thuốc lá thụ động. Ngành công nghiệp thuốc lá chủ trương tạo ra hàng ngàn hương vị thuốc lá điện tử hấp dẫn như vani, nước hoa, gà rán, hoa quả (chuối, xoài, dâu, cam, táo, nho), kẹo (như kẹo anh đào, kẹo bông gòn, kẹo chocolate, bạc hà)… để lôi kéo giới trẻ.
Các chất hóa học trong khói của thuốc lá điện tử còn bám vào sofa, rèm cửa, giường, mùng, mền, chiếu, quần áo, trên bề mặt vật dụng và khi con người tiếp xúc thì nó thấm qua niêm mạc không tốt cho sức khỏe. Một số chất phụ gia hương vị như diacetyl, propylen còn gây ra bệnh viêm tiểu phế quản, viêm phổi.
Thuốc lá điện tử sử dụng nhiều hương liệu, hóa chất không phải là từ nguyên liệu lá thuốc lá điếu thông thường. Nguyên liệu phối trộn nhiều loại thành phần khác nhau nên có thể bị lợi dụng để sử dụng ma túy. Tại Việt Nam, tình trạng tội phạm ma túy trộn các loại ma túy và các chất kích thích khác vào các sản phẩm thuốc lá điện tử và hướng vào đối tượng học sinh, sinh viên, giới trẻ đang rất phức tạp mà một số vụ việc đã được điều tra, phát hiện.
Thuốc lá điện tử chứa nicotine là chất gây nghiện, người sử dụng nó bắt buộc phải dùng tiếp, nếu không sẽ vật vã khó chịu, không dứt ra được. Nicotine trong thuốc lá điện tử gây hại cho sự phát triển não bộ ở trẻ em, gây suy giảm trí nhớ, gây ra sinh non, thai chết lưu ở phụ nữ có thai. Nicotine làm giảm lưu lượng máu, gây nguy cơ đau thắt ngực, suy tim, đột quỵ. Nicotine còn gây ra suy giảm miễn dịch, giảm sức đề kháng.
Kim Hà – Quỳnh Trang